در این مقاله چه مطالبی را می خوانید ...
معرفی صنایع دستی همدان
صنایع دستی همدان با سفال لاله جین شناخته میشود اما تنها صنایع دستی همدان سفال نیست. شاید بتوان گفت شهر صنایع دستی همدان از لحاظ شهرت و محبوبیت، لالجین است.
اما تعداد قابل توجهی از صنایع دستی ایران در این منطقه وجود دارد و شهرت جهانی نیز دارد. میناکاری همدان، مبل و منبت ملایر یا گلیم نهاوند از جمله این موارد هستند.
صنایع دستی در همدان
با این اوصاف بدیهی است نمایشگاه صنایع دستی همدان به مناسبتهای مختلف در این استان برگزار میشود و بازار صنایع دستی همدان بازاری فعال و پر رونق است. برای تهیه هدایای تبلیغاتی همدان از بهترین صنایع دستی این استان استفاده می شود.
بنابراین شناخت سوغات و صنایع دستی همدان خالی از لطف نیست. ما در این مطلب تلاش کردیم به سؤالات پرتکراری چون صنایع دستی همدان چیست؟ یا بازار صنایع دستی همدان کجاست؟ پاسخ دهیم.
صنایع دستی همدان چیست؟
صنایع دستی همدان بر اساس منابع طبیعی و نیازهای این استان شکل گرفته است. سفال میناکاری همدان حاصل وجود خاک رس مرغوب در این منطقه است. وجود معادن سنگ موجب شده ساخت مصنوعات سنگی و هنرهای مربوط به تراش سنگ در این منطقه رواج یابد.
به خاطر وجود گیاهان خودروی مروار، سبد بافی و تولید سایر محصولات حصیری رواج یافته است. به سبب مراتع فراوان و رونق دامداری در این استان از دیرباز دباغی و چرم سازی در این استان شکل گرفته است.
قالی بافی و گلیم بافی نیز مانند اکثر مناطق ایران در این استان هم انجام میشود. سایر صنایع دستی استان همدان هم یا به تبع نیازهای زندگی روستایی و عشایری ایجاد شده و یا سوغاتی از مناطق دیگر کشور است.
در حال حاضر مهمترین صنایع دستی استان همدان عبارتند از:
سفال لالجین
در صدر فهرست صنایع دستی همدان سفال لاله جین قرار دارد. میتوان گفت شهر صنایع دستی همدان لالجین است. سفال لالجین معروفترین و بهترین سفال ایران است که شهرت جهانی دارد.
سفالگری در همدان قدمت بسیار زیادی دارد تا جایی که برخی این شهر را قدیمیترین مرکز سفالگری در خاورمیانه میدانند. سفال لالجین کیفیت بسیار خوب و تنوع بسیار زیاد و در نتیجه فروش بالایی دارد.
به همین دلیل بیش از ۸۰ درصد مردم این شهر به حرفه سفالگری و مشاغل مرتبط با آن مشغولند. بخشی از کیفیت محصولات لالجین به خاک رس مرغوب و خاص این منطقه ارتباط دارد.
اما بدون شک مهارت و هنر هنرمندان این شهر نیز در تثبیت جایگاه این شهر به عنوان مهمترین کانون سفالگری در ایران تأثیر زیادی داشته است.امروزه در میان محصولات سفال همدان از طرحهای سنتی و کلاسیک گرفته تا طرحهای مدرن و امروزی دیده میشود.
برخی هنرمندان از هنرهای سنتی مانند میناکاری روی سفال و نقطه کوبی برای تزئین آثار خود استفاده میکنند. برخی دیگر نیز برای خلق آثار خود از هنرهای مدرن مانند نقاشی روی سفال استفاده میکنند.
بافتههای داری
مانند بسیاری از شهرهای ایران قالی بافی، گلیم بافی و جاجیم بافی در فهرست صنایع دستی همدان نیز وجود دارد. البته این مشاغل در گذشته رونق زیادی داشته است.
گفته میشود در گذشته قالی دستباف همدان در میان فرش دستباف مناطق مختلف از لحاظ کیفیت و استحکام در جایگاه سوم قرار داشت. نقش معروف قالی همدان هم نقشه ماهی با طراحیهای مختلف بوده است.
امروزه بافت فرش و قالی دستباف بسیار محدود شده اما بافت تابلو فرش رونق خوبی دارد. به خصوص در شهرهای همدان، کبودراهنگ و ملایر تابلو فرشهای نفیس و زیبایی بافته میشود.
در حال حاضر گلیم بافی بیش از قالی بافی در استان همدان رایج است. در بازارهای همدان یافتن گلیم دستباف کار دشواری نیست. بهترین گلیم استان همدان گلیم نهاوند است که به عنوان یک محصول صادراتی از شهرت بالایی برخوردار است.
مصنوعات چوبی
یکی از صنایع دستی همدان ساخت مصنوعات چوبی با هنرهای مختلف است. هنرهایی چون معرق کاری، منبت کاری، نازک کاری و خراطی از دیرباز در این منطقه رواج داشته است.
البته در هریک از شهرهای استان همدان یکی از این هنرها بیش از سایرین رواج دارد. به عنوان مثال شهر ملایر با عنوان شهر مبل و منبت و شهر تویسرکان به عنوان شهر منبت گل ریز به ثبت رسیدهاند.
مصنوعات سنگی
بخشی از صنایع دستی همدان به ساخت مصنوعات سنگی با هنرهای مختلف اختصاص دارد. آثاری چون شیر سنگی و کتیبه گنجنامه را میتوان گواه قدمت این هنرها در این منطقه دانست.
به خصوص اینکه معادن سنگهای مختلف نیز در این منطقه وجود دارد. با وجود این مواد در دسترس، حرفههایی چون ساخت تندیس سنگی، حکاکی روی سنگ، مات کاری روی سنگ و تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی در این منطقه رواج داشت.
مصنوعات چرمی
چرم سازی و تولید محصولات چرمی از قدیمی ترین صنایع دستی همدان است. از دیرباز به دلیل رونق دامداری در این منطقه چرم سازی نیز در این منطقه رواج داشت.
به طوری که اولین کارخانه چرم سازی ایران در همدان راهاندازی شد. هنوز هم محصولات چرمی همدان جزو بهترین محصولات چرمی ایران هستند. این محصولات به کشورهای خارجی نیز صادر میشوند.
مُروار بافی
مروار بافی که نوعی حصیربافی است از دیگر صنایع دستی همدان است. مروار نام گیاه بومی این منطقه است که برای حصیر بافی استفاده میشود. البته این گیاه و به تبع آن حرفه مروار بافی در ملایر بیشتر است.
آمادهسازی مروار و نوع بافت آن کمی با سایر انواع حصیر متفاوت است. اما نتیجه کار تفاوت چندانی ندارد و محصولات متنوعی از قبیل انواع سبد، گلدان، گهواره، میز و صندلی به این شیوه قابل تولید است.
یکی از محصولات سنتی این حرفه سبدهای بزرگی است که برای حمل انگور کاربرد داشته و در اصطلاح بومی تویجه یا تیجه نامیده میشود.
پوستین دوزی
در گذشته یکی از مهمترین مشاغل مردم روستاهای این منطقه پوستین دوزی بوده است. اهالی روستا با مواد و ابزار سادهای که در اختیار داشتند از پوست گوسفند یا بره پوستین میدوختند. در حال حاضر به خاطر قیمت بالای پوست افراد معدودی به این حرفه مشغولند.
گیوه دوزی
گیوه دوزی یکی از صنایع دستی همدان است که امروزه به صورت محدود انجام میشود. در گذشته گیوه یکی از محصولات کاربردی برای اهالی روستاها بود.
زیرا گیوه در عین سادگی به دلیل بافت طبیعی رویه و زیره آن بهترین پاپوش برای مردم روستا به شمار میرفت. به همین دلیل گیوه دوزی از مشاغل مهم و پردرآمد محسوب میشد.
امروزه این محصول به طور محدود تولید شده و به عنوان صنایع دستی فروش محدودی دارد. در حال حاضر این حرفه در روستاهای کفراش، دهفول، آرتیمان و فهرومند در استان همدان وجود دارد.
آبگینه
ظروف شیشهای رنگارنگ از دیگر صنایع دستی همدان هستند. هنر آبگینه در واقع همان شیشهگری سنتی یا شیشه گری فوتی است. مهمترین اصل در این هنر خلاقیت سازنده آن است.
به همین خاطر برخی ظروف آبگینه ساختار متفاوت و بسیار زیبایی دارند. شکل کلی کار، ترکیب رنگ و تزئینات کار همه بر اساس ذوق و خلاقیت شیشهگر ایجاد میشود. برخی هنرمندان با نقاشی روی شیشه و برخی دیگر با برجسته سازی به تزئین آثار خود میپردازند.
طلاکوبی و نقره کوبی
طلاکوبی یکی از نفیس ترین صنایع دستی همدان است. در این حرفه نقش و نگارهای زیبایی بر روی ورقههای نازک طلا یا نقره ضرب میشود. سپس این ورقهها بر روی محصولات چوبی، شیشهای یا سرامیکی نصب میشود. نتیجه کار یک محصول دکوری نفیس خواهد بود.
کاشی هفت رنگ
کاشی هفت رنگ یا کاشی کتیبه یکی از محصولات اصیل ایرانی است که جلوه بسیار زیبایی دارد. این هنر به عنوان یک هنر غیر بومی در همدان نیز دیده میشود.
مسگری
مسگری و قلمزنی روی مس نیز در فهرست صنایع دستی همدان وجود دارد. این هنر صنعت از قدیمی ترین مشاغل سنتی ایران است که در شهرهای مختلف وجود دارد.
رودوزی سنتی
در بازار صنایع دستی همدان محصولات متنوع با رودوزی سنتی نیز وجود دارد. رودوزی سنتی یا تزئین پارچه با انواع دوخت یا سنگهای تزئینی در اکثر مناطق ایران انجام میشود. بانوان هنرمند همدانی نیز با بهرهگیری از روشهای متنوع دوختهای تزئینی از نقاط مختلف کشور محصولات زیبایی تولید میکنند.
ساخت ساز سنتی
ساز سنتی دستساز از جمله صنایع دستی خاص و ارزشمند همدان است. در گذشته سازهای سنتی مانند تار، سه تار، دف و . . . در کارگاهها به صورت دستی ساخته میشدند و ارزش بسیار زیادی داشتند. این حرفه هنوز هم به صورت محدود در برخی نقاط همدان وجود دارد.
انگشتر سازی
ساخت انگشتر نیز از جمله فنونی است که در لیست صنایع دستی همدان وجود دارد. هنرمندان این شهر در ساخت رکاب انگشتر از جنس طلا یا نقره مهارت زیادی دارند. این انگشترها معمولاً با نصب انواع سنگ قیمتی و نیمه قیمتی مانند عقیق، فیروزه و یشم تکمیل میشوند.
بازار صنایع دستی همدان
در حال حاضر مکان خاصی به عنوان بازار دائمی صنایع دستی همدان وجود ندارد. اما صنایع دستی و سوغات همدان در اغلب مراکز تجاری این شهر به فروش میرسند.
شاید بازار سنتی همدان بهترین گزینه برای خرید صنایع دستی باشد. زیرا ضمن بازدید از یکی از زیباترین بازارهای سنتی ایران میتوانید سوغات مورد نظر خود را نیز خریداری نمایید. ضمن اینکه در جاهای دیدنی همدان از جمله تپه هگمتانه و گنجنامه نیز بازارچه صنایع دستی وجود دارد.
صنایع دستی لالجین همدان
شهر صنایع دستی همدان لالجین است که در فاصله ۲۵ کیلومتری همدان قرار دارد. کارگاهها و فروشگاههای سفال لالجین در تمام طول سال فعال هستند.
به خاطر تنوع قیمت صنایع دستی همدان لالجین هرکس به تناسب بودجه خود میتواند یادگاری از سفر به همدان خریداری کند. انواع ظروف سفالی لالجین همدان هم برای کاربرد روزمره و هم به عنوان ظروف دکوری کارایی دارند. فروش عمده سفال لالجین هم به دلیل کیفیت بالای این محصولات مشتریان فراوانی دارد.
نمایشگاه صنایع دستی همدان
به خاطر کیفیت بالا و تنوع فراوان صنایع دستی استان همدان، بازار صنایع دستی در این استان از رونق بسیار خوبی برخوردار است. بسیاری از شهرها و روستاهای این استان به خاطر صنایع دستی خود شهرت ملی و جهانی دارند.
گلیم نهاوند، مبل و منبت ملایر، سفال لالجین، مروار بافی روستای داویجان و منبت گل ریز تویسرکان در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیدهاند. در نتیجه در طول سال به مناسبتهای مختلف در این استان نمایشگاه صنایع دستی برگزار میشود.
فروشگاه اینترنتی صنایع دستی همدان
فروشگاه اینترنتی صنایع دستی همدان گزینه تازهای برای خرید صنایع دستی در هر زمان و با هر فاصلهای است. در خرید اینترنتی، زمان و فاصله مکانی محدودیتی برای خریدار ایجاد نمیکند.
ضمن اینکه در خرید اینترنتی از یک فروشگاه معتبر تضمین سلامت کالا نیز بر عهده فروشنده است. بنابراین حالا خرید صنایع دستی تنها به عنوان سوغات سفر مطرح نیست.
برای خرید لوازم کاربردی و روزمره زندگی نیز میتوان سراغ فروشگاههای صنایع دستی رفت. نکته مهم این است که از قوانین خرید و فروش کالا در اینترنت آگاه باشیم و از یک فروشگاه معتبر و قانونی خرید کنیم.
منبع : بازار مینا BazareMina.ir