کلیسای وانک اصفهان نماد فرهنگ و هنر ارامنه

کلیسای وانک در اصفهان

کلیسای وانک اصفهان Vank Cathedral زیباترین کلیسای ارامنه در منطقه جلفای اصفهان است. کلیسای وانک ارامنه اصفهان قدمتی در حدود ۳۶۰ سال دارد. در گذشته مکان هایی برای پرستش خداوند وجود داشت؛

خدایی که ما را به وجود آورده و در هر زمان و محیطی که باشید می تواند شما را ببینید و کارهای که انجام می دهید زیر نظر دارد و هیچوقت شما را تنها نخواهد گذاشت.کلیسای تاریخی وانک اصفهان محلی برای دینداران مسیحی بوده و هست.

مهر نامحدود خداوند سبب شد تا مخلوقاتش همه ی فکر و ذهن خود را به کار گرفته اند تا مکان های فوق العاده ای برای پرستش فوق العاده ای خداوند درست کنند تا با بودن در آن ها غرق در محیط و دل هایشان پر از آرامش عرفانی شود.

عکس کلیسای وانک جلفا نشان از اهمیت و زیبایی های وصف نشدنی آن می دهد. کلیسای وانک در اصفهان محلی نمادین برای نمایش زندگی مسالمت آمیز ادیان مختلف در کنار یکدیگر است. ایرانگردی و یا گشت و گذار مجازی در سراسر کشور براحتی از طریق سایت امکان پذیر است.

کلیسای وانک اصفهان

کلیسای وانک ارامنه اصفهان

هر دینی، برای خود انتخاب روشی به خصوص دارد و محیطی را به وجود آورده انده که بسیار متفاوت است و در این بین مسیحیان به درست کردن کلیساها پرداختند. آن ها نقش ها و اصول معماری را با هم ترکیب کرده اند و آثاری تماشایی درست نموده اند؛ مکان هایی که با وارد شدن به آن ها نمی توان به سادگی توصیفشان کرد و سکوت تمام وجود را در بر می گیرد.

بودن افرادی که در کشور این دین مسیحیت دارند باعث شد تا کلیساهایی در کشورمان بسازند و این دوستان عزیز هم در این مکان ها به اجرای مراسم های مذهبی خود بپردازند. یکی از این کلیساهایی که در کشورمان وجود دارد،

به اسم وانک شناخته می شود و در محله جلفای اصفهان قرار گرفته است, شما می توانید از این کلیسا که جذابیت و شکوه و عظمت بالایی دارد دیدن کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که برای سفر به اصفهان آماده شوید.

دیر آمناپر گیچ مقدس (کلیسای وانک)

در ۱۶۰۵-۱۶۰۴، به دستور شاه عباس اول صفوی ارمنیان به اجبار از زادگاه خود، ارمنستان به ویژه شهر جلفای نخجوان در شمال رود ارس به اصفهان کوچ کردند. آنان،پس از استقرار در حاشیه جنوبی زاینده رود، سکونتگاه جدید خود را جلفای نور نامیدند و بناهای مذهبی، علمی و فرهنگی بسیاری در آن تاسیس کردند.

مهم ترین این بناها دیر آمناپرگیچ (نجات دهنده همگان) است که به کلیسای وانک (به معنی دیر) شهرت یافته. علت این امر آن است که این دیر از زمان تاسیس در ۱۶۰۶ م مرکز آموش علوم دینی، کلیاسی جامع و مرکز نگارش نسخه های خطی و چاپ و انتشار کتاب در زمینه های گوناگون بوده.

کلیسای وانک همچنین از سده گذشته تا به امروز مقر شورای خلیفه گری ارمنیان اصفهان و جنوب ایران بوده که در واقع مرکز امور مذهبی، فرهنگی آموزشی و اجتماعی آنان است. محوطه دیر بخش های کلیسا، موزه، کتابخانه، چاپخانه، بنای یادبود نژادکشی ارمنیان در ۱۹۱۵ و قسمت های اداری را در بر می گیرد.

کلیسای وانک اصفهان

علت انتخاب کلیسای وانک چیست؟

• یکی از معروف ترین کلیساهای ایران کلیسای وانک در اصفهان می باشد.
• این اثر از نظر تزیینات و نقاشی های تاریخی ، به عنوان زیباترین کلیسای اصفهان به حساب می آید.
• این کلیسا مخلوطی از معماری ارمنی و ایرانی می باشد که مثل آن را نمی توان در تمام جهان پیدا کنید.
• با قرار گرفتن این کلیسا در محله جلفای اصفهان این امکان برای شما فراهم شده است تا در کنار نگاه کردن این اثر، لحظات خوبی را در کافه های ایران بگذرانید.

برج ناقوس
به غیر از برج ناقوس کوچکی که در بخش غربی سقف کلیسای هوسپ آرماتاتسی دیر آمناپرگیچ مقدس واقع شده، در سمت غرب بنا، برج ناقوس دیگری با ارتفاع ۵/۱۰ متر قرار دارد. این برج ناقوس در ۱۷۰۲ م به صورت دو طبقه بنا شده و گنبد آن بر روی هشت ستون قرار دارد.

برج ساعت
نخستین بنایی که در بدو ورود توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می کند ساختمان برج ساعت است که در بالای در ورودی دیر قرار گرفته و شامل سه طبقه است. در طبقه دوم برج، ساعت بزرگی با زنگی به وزن سیصد کیلوگرم نصب شده است. این برج ساعت را ماردیروس هونانیان در ۱۹۳۱ م بنا کرده است.

کلیسای تاریخی وانک اصفهان

با کلیسای وانک بیشتر آشنا شوید
محاله که به محله جلفای اصفهان بروید و جذب آن نشوید. این محله به گونه ایست که فکر می کنید به گذشته رفته اید. فضای جلفا حس و حال دیگری دارد که باید تجربه کرد. بر اساس اطلاعات که در دسترس است، تا پیش از پایان قرن ۷ میلادی شهر اصفهان، میزبان شش کلیسا بوده؛

در صورتی که در منطقه جلفای نو بیست و چهار کلیسا وجود دارد. در حال حاضر فقط ۱۳ کلیسا به جا مانده است. هر یک از این کلیساها ویژگیهای به خصوص خود را دارد ولی در این بین کلیسای وانک در جلفا مانند نگینی می درخشد و شما را به داخل فضای خود می کشاند.

کلیسای هوسپ آرماتاتسی مقدس
ساخت این کلیسا در ۱۶۵۵ م در محل کلیسای تخریب شده قدیمی به اهتمام خلیفه داویت، پیشوای مذهبی وقت و با کمک ارمنیان جلفا شروع شد و در ۱۶۶۴ به پایان رسید. مقبره خلیفه داویت و همچنین، مقبره خاچاطور گساراتسی، پایه گذار چاپخانه کلیسای وانک، در زیر محراب همین کلیسا قرار دارد.

کلیسای وانک اصفهان

کلیسا دارای گنبد و طاق هایی بلند و شکیل است که از نمونه های بسیار زیبای معماری دوره صفوی محسوب می شود. پایین دیوارها را با کاشی های رنگی و منقش پوشانده اند. در سالن کلیسا، در قسمت های بالای ازاره ها، تصاویر زیبایی با الهام از کتاب مقدس نقاشی شده که تمامی سطح فضای گنبد را تزیین کرده.

این دیوار نگاره ها نشانگر اعتقادات مذهبی و بیانگر درونیات نقاشان ارمنی آن دوره است. تمامی دیوارهای کلیسا با تصاویری از وقایع مذهبی برگرفته از عهد عتیق (۱) و انجیل های چهارگانه (۲،۳) و نیز تصاویری با الهام از زندگی سراسر رنج و محنت گریگور لوساوریچ و دیگر تزیینات، شامل گل و بوته ها و اسلیمی های طلاکوب (۴)، متاثر از هنر ایرانی، مزین شده.

همچنین، تصاویری از بهشت و جهنم (۶) و مصلوب شدن حضرت مسیح (۵) به چشم می خورد که بیانگر اقتداری مطلق و عظمتی فوق بشری و رمزآمیز است که بر شکوه و قداست کلیسا افزوده. نقاشانی چون خلیفه هوانس مرکوز، کشیش استپانوس و استاد میناس نقاش به مدت هفت سال در این کلیسا به آفرینش هنری مشغول بوده اند.

کلیسای وانک اصفهان

عکس کلیسای وانک جلفا

کلیسای وانک ، جزء کلیسا هایی است که در دوران شاه عباس دوم ساخته شده است. این کلیسا به عنوان با ارزش ترین کلیسای جلفای نو، مرکزی برای تربیت خلیفه ها و کشیش ها ساخته شده بود و به عنوان یک حوزه علمیه مسیحی بشمار می رفته. راهبان زیادی در این مکان رشد پیدا کردند و پرورش داده شدند و به بالاترین مقام های مذهبی دست پیدا نموده اند.

در حال حاضر کليسای وانک کانون ارتباط بین ارمنيان اصفهان و جنوب ایران با دنیا و مرکز خليفه گری است و نزد ارمنیان جایگاه به خصوصی دارد.طی گذشت زمان، این کلیسا صحنه های تاریخی زیادی مشاهده کرده و در حال حاضر با نمایش گذاشتن آثاری از خود، می توان گفت بزرگ ترين موزه اصفهان به شمار می رود.

کتابخانه این عمارت با دارا بودن اسناد و مدارک تاريخی بسیاری که طی ۴۰۰ سال گرد آوری شده اند، جز اصلی ترين مراکز ارمنی شناسی در جهان به حساب می آید. محیط جذاب و دیدنی این کلیسا مکان ابدی بسیاری از بزرگان ارمنی را هم در خود قرار داده و این کار به ارزش آن اضافه کرده است. خصوصیات ویژه ی این کلیسا سبب شده تا نامش از تاریخ پانزده دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردد.

کلیسای وانک اصفهان

عجایب کلیسای وانک

موزه خاچاطور گساراتسی
قدمت موزه کلیسای وانک، البته در شکل و وسعت کنونی آن، به سال های ۱۹۰۵-۱۹۰۶ م باز می گردد. در این زمان، به کوشش و یاری تادئوس در هوهانیان، فرزند هاروطیون در هوهانیان، نویسنده کتاب تاریخ جلفای اصفهان، اتاق هایی در ضلع شمالی حیاط کلیسای وانک برای نگهداری و نمایش کتاب ها، نسخه های خطی و اشیای تاریخی ساخته شد. این اتاق ها به طور هم زمان به منزله موزه و کتابخانه مورد استفاده قرار می گرفت.

بین سال های ۱۹۳۰-۱۹۳۳ م سر کیس خاچاطوریان، نقاش و هنرمند معروف ارمنی، به دعوت حکومت وقت به ایران آمد. از جمله فعالیت های وی در ایران پیشنهاد تاسیس موزه کلیسای وانک و همکاری در این خصوص بود.

با راهنمایی خاچاطوریان در ۱۹۳۰ م موزه دیرآمناپرگیچ در این ساختمان پایه گذاری شد. به دنبال آن، اشیای قدیمی، تابلوهای رنگ و روغن، نسخه های خطی و آثار ارزشمندی که اهالی جلفا طی سیصد سال گذشته از اروپا و کشورهای آسیایی به ابران آورده بودند گردآوری و به موزه کوچک تازه تاسیس منتقل شد.

پس از گذشت چهل سال، با توجه به توسعه روزافزون صنعت جهانگردی در کشور و اهمیت و لزوم حفظ میراث فرهنگی و هنری ارمنیان جلفا، تاسیس موزه ای مطابق با اصول و مبانی روز ضرورت یافت. شوراهای خلیفه گری اصفهان و تهران در ۱۹۶۸ م تصمیم گرفتند تا موزه ای جدید در شمال محراب کلیسای وانک بنا شود. سرانجام، در تاریخ ۱۹ اکتبر ۱۹۷۱ م موزه کلیسای وانک رسماً افتتاح شد.

موزه جدید مشتمل بر کتاب ها و نسخه های خطی، فرمان های پادشاهان، اشیای عتیقه، آثار فلزی، منسوجات، ظروف چینی و سفالی، غرفه صنعت چاپ، غرفه نژادکشی ارمنیان و تابلوهای گچ بری و نقاشی و غیره با مضوعات مذهبی، تاریخی، هنری و مردم شناسی است.

کلیسای وانک اصفهان

کلیسای معروف اصفهان

چاپخانه کلیسای وانک
چاپخانه کلیسای وانک نخستین چاپخانه ایران و خاورمیانه است که در ۱۶۳۶ به دست خلیفه خاچاطور گساراتسی بنا نهاده شد. نخستین اثری که در این چاپخانه به چاپ رسید کتاب زبور داود بود که در ۱۶۳۸ م انتشار یافت. در موزه خاچاطور گساراتسی، سومین دستگاه چاپ ساخته شده در سده هفدهم میلادی به همراه حروف، کلیشه ها و ابزار چاپی به نمایش گذاشته شده. چاپخانه کلیسای وانک هم اکنون نیز دایر است.

کتابخانه نرسس شنورهالی مقدس
کلیسای وانک از بدو تاسیس دارای مجموعه ای از کتاب های خطی بود که بعدها کتاب های چاپی نیز به آن افزوده شد. افزایش شمار کتاب ها به مرور زمان نیاز به ساخت بنایی جداگانه را پدید آورد. بدین ترتیب، در ۱۹۰۶-۱۹۰۵ م کتابخانه کلیسای وانک به یاد مورخ روطیون در هوهانیان و با حمایت های مالی فرزند وی،تادئوس، تاسیس شد.

کتابخانه دارای بیش از سی هزار جلد کتاب و انتشارات مختلف به زبان های ارمنی، فارسی و دیگر زبان هاست که البته بیشترین تعداد به کتاب های ارمنی اختصاص دارد. این کتابخانه از مهم ترین مراکز ارمنی شناسی به شمار می آید.

تندیس های محوطه کلیسای وانک
در حیاط کلیسا، نیم تنه هایی از افراد سرشناس ارمنی به چشم می خورد. در دو طرف ورودی موزه، تندیس های مسروپ ماشتوتس مقدس (۱)، مبدع الفبای ارمنی در ۴۰۴ م و خاچاطور گساراتسی (۲)، پایه گذار نخستین چایخانه ایران و خاورمیانه قرار دارد. در دو سمت ورودی کتابخانه نرسس شنورهالی مقدس، نیز مجسمه های هوهانس شیراز (۳) و بارویر سواک (۴)، شاعران بنام ارمنی در قرن بستم میلادی جای گرفته است.

کلیسای وانک اصفهان

بنای یادبود شهدای نژادکشی ارمنیان در ۱۹۱۵ م
این بنا در ۱۹۷۵ م و در ضلع شمال غربی محوطه کلیسای وانک به مناسبت شصتمین سالگرد نژادکشی ۵/۱ میلیون ارمنی به دست دولت ترکیه عثمانی ساخته شده است. هر ساله، در روز ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت) مراسم یادبود شهدای نژاد کشی در این محوطه برگزار می شود.

تاریخچه کلیسای وانک
در دوران شاه عباس اول، سرزمین ‌های تبریز تا قفقاز، توسط عثمانی ‌ها اشغال شده بود و شاه عباس برای آزادی آن ها با سپاه بیشماری از اصفهان به طرف ایروان به حرکت درآمد. بعد از رسیدن به ایروان، توانست تا آن جا را فتح نموده و به مدت ۷ ماه، بر آن حکومت داشته باشد.

وی تمایل چندانی نداشت که با لشکر دشمن درگیر شود ، بعد از خارج شدن از ایروان، به سپاه خود دستور دارد تا عقب نشینی کرده و از آن ها خواست که همه ی روستاها و شهرهای را تا مرزهای ایران، از بین ببرند تا از تعقیب سریع سپاهیان عثمانی جلو گیری کند.

آن ها هر جایی را که بر سر راه خود داشتند را از بین بردند و ساکنان آن ها را با خود همراه کرده و به سمت ایران حرکت کردند. هر کسی که رو به روی آن ها مقاومت می ‌کرد و نمی توانست حرکت کند را به قتل می رساندند. به این شکل، بسیاری از روستاها و شهرهای دشت آراراتِ ارمنستان ویران شد و ارمنیان به طرف ایران حرکت کردند.

کلیسای وانک اصفهان

با رسیدن به شهر، خبر نزدیک شدن سپاهیان عثمانی به شاه عباس رسید و از آن جایی که به این موضوع آگاه بود که آن ها به هیچ وجه رحم نمی کنند، از این رو مردم را مجبور کرد که به سرعت حرکت کنند. بیشتر شدن سرعت سبب شد تا آن تعداد از جمیعت که نمی توانند حرکت کنند، از جمله بیماران و کودکان، از قافله جا بمانند بمیرند.

تا اینکه، شاه عباس به همراه جمعیت مهاجر ارمنی توانست به شهر جلفا برسد. حالا مانعی بزرگ به اسم رود ارس رو به روی آن ها وجود داشت و چاره ای نداشتند می بایست از آن گذر کنند. به شاه عباس گفتند که سپاه عثمانی به نخجوان رسیده،

بنابر این برای شاه چاره ای نماند جز این که مردم را مجبور به گذشتن از رودخانه کند به دلیل اینکه می دانست با آمدن عثمانی ها، زنده نخواهد ماند. با وجود همه ی نگرانی ها، شاه به سپاهیان خود گفت تا مردم را مجبور کند هر چه سریعتر از رودخانه عبور کنند.

کلیسای تاریخی وانک اصفهان

حدود ۳۵۰ هزار نفر از ارمنیان وارد شدند و ۳۰۰ هزار نفر از آنها در رودخانه غرق شدند ولی باقی آنها، از دست سپاهیان نجات پیدا کردند. آن ها به اصفهان آمدند و بعد از حدود ۵۰ سال از مستقر شدن در این شهر به فرمان شاه عباس دوم محل زندگی خود را به جنوب رودخانه زاینده رود انتقال دادند.

کلیسای وانک اصفهان

بعضی از این مهاجران در بخش جنوبی اصفهان سکونت پیدا کرده و محله های تازه ای درست کردند. در حال حاضر فقط اسم و خلاصه اطلاعاتی از کلیساهای سابق ارامنه به جای مانده است و حتی از معماری آن ها هیچ نوع اطلاعاتی وجود ندارد. نمونه ای از این کلیسا ها، دیر مریم مقدس می باشد که کتاب های دست نوشته ای از آن به جای مانده است.

طراحی کلیسای وانک در اصفهان
همه ی کلیسا های اصفهان بدست معماران ارمنی طراحی و ساخته شده اند اما نکته قابل توجه در مورد آنها این است که هیچ شباهتی بین آنها و کلیسا های ارمنستان یا حتی کلیسا های آذربایجان شرقی و غربی همچون قره کلیسا و استپانوس مقدس دیده نمی شود. این امر از شرایط اجتماعی حاکم بر قرن ۱۸ میلادی نشات می گیرد و می بایست علت آن را در شرایط آن زمان جستجو کرد.

چلیپا سنگ محوطه
چلیپا سنگ یا خاچکار نام لوحه هایی سنگی است که بر روی آنها نقش صلیب کنده شده. خاچکار معرف گونه ای از هنر حجاری است که در دوران باستان و سده های میانی منحصراً در ارمنستان و سرزمین هایی رواج داشته که ارمنیان در آن ساکن بوده اند.

چلیپا سنگ محوطه دیر، به همت هیئت مذهبی خلیفه گری ارامنه اصفهان و جنوب ایران، به یاد نخستین پیشوای مذهبی ارمنیان جلفای نو، اسقف اعظم مسروپ (۱۶۰۷-۱۶۲۲) و دیگر پیشوایان مذهبی این خلیفه گری در ۱۴ مه ۲۰۱۷ م در محوطه کلیسای وانک قرار داده شد.

خالق این چلیپا سنگ , هنرمند سنگ تراش ارمنستانی، آرداک هامبارسومیان، است. به مانند بیشتر چلیپا سنگ ها این لوحه نیز از سنگ توف ساخته شده که در ارمنستان به وفور یافت می شود. طرح و نقش های این چلیپا سنگ از هزاران چلیپا سنگ منحصر به فرد و زیبایی نسخه برداری شده که در سرزمین اجدادی ساکنان جلفای نو (در نزدیکی خط مرزی ایران در کناره شمالی رود ارس در منطقه نخجوان) در گورستان باستانی ارمنیان جلفای قدیم وجود داشت و به جنگل چلیپا سنگ ها معروف بود.

کلیسای وانک اصفهان

متأسفانه در نتیجه سیاست ویرانگرانه حکومت جمهوری آذربایجان، به منظور محو فرهنگ و تمدن ارمنیان در این منطقه، در ۲۰۰۲ م چلیپا سنگ های این گورستان باستانی، که متعلق به سده های نهم تا شانزدهم میلادی بود، تخریب شد. سپس، در دسامبر ۲۰۰۵ م سربازان ارتش جمهوری آذربایجان آنها را به توده ای از خرده سنگ تبدیل کردند و به رودخانه ارس ریختند.

این گورستان ۱۵۰۰ ساله، که همواره مورد توجه هنرشناسان جهان بود، هم اکنون کاملاً تخریب و به میدان تیر تبدیل شده است. شایان ذکر است به منظور حفظ آثار ارزشمند فرهنگی در ایران کلیساهای تاریخی ارمنیان به ثبت ملی و یا جهانی می رسند و مرمت و نگهداری می شوند. حوزه های گردشگری و صنایع دستی ایرانی از مهمترین منابع درآمد غیر نفتی در کشورمان بشمار می روند.

نمای بیرونی و گنبد
نمای بیرونی کلیسا های جلفای اصفهان با دیگر کلیسا های ارمنی تفاوت های بسیار زیادی دارد که شامل قاب بندی هایی به سبک منازل اصفهان است و هیچ گونه تزئیناتی در آنها دیده نمی شود. گنبد کلیسا های کهن ارمنی به صورت مخروطی می باشد ولی بر فراز بعضی از کلیساها نمایی کوچک قوسی شکل به چشم می خورد که با الهام از شیوه معماری مساجد درست شده اند.

کلیسای وانک اصفهان کجاست؟

آدرس کلیسای وانک اصفهان : ایران-اصفهان-جلفا، چهارراه حکیم نظامی، خیابان نظر میانی، خیابان کلیسا، کلیسای وانک – کدپستی ٩٧٩٥٣-٨١٧٣٨، صندوق پستی ١١٥-٨١٧٣٥

تلفن کلیسای وانک اصفهان : ٢-٦٢٤٣٤٧١ ٣١۳ ٩٨+

Vank Cathedral of Isfahan

Apart from handicrafts of Isfahan, this city has a lot of historical buildings which attract the attention of every traveler. One of the most important and beautiful buildings of Isfahan is Vank Cathedral which is located in city center. Amazing and great paintings and designs are attractive pieces of art for all people.

Vank Cathedral of Isfahan

Vank Cathedral of Isfahan is one of the most beautiful churches in Jolfa region of Isfahan. In the past, people believed that God can see people and they can worship God. Vank church is one these places which was made to fill people’s hearts with the great calmness.

This church is a symbolic place to show the friendly lifestyle of different religions with each other. Christians make churches, with a simple architecture mixed with different design and colors, to worship God. There are different churches in different cities of Iran, especially Isfahan, and the most important ones, located in Isfahan, is Vank Cathedral.

Introduction of Vank Cathedral

This church is well-known because of its role in different religious, cultural, educational and social affairs of Armenians in Isfahan and south of Iran. Vank Cathedral has beautiful historical paintings and designs. Also, its architecture is a combination of Armenian and Iranian art.

This church is located in a residential region of Isfahan, full of shopping centers and cafes which let people spend their time in a good way and enjoy this building. The ceilings of different parts of this church are painted with a nice design and the colorful tiles make the dome really gorgeous.

More Information about Vank Cathedral

All churches of Isfahan are designed and made by Armenian architects; but the surprising part is that, there is no similarity between these churches and those located in Armenia or Azerbaijan. The outer view of Vank Cathedral is similar to Isfahani houses at that period.

The dome of this church is like a pyramid which makes a really nice view to people who can see it while walking near the building of this church and at the streets around it. Different tourists and travelers can get a ticket to visit this church in Isfahan.

منبع : بازار مینا  BazareMina.ir