مسجد امام اصفهان یا مسجد شاه (اصفهان)

مسجد امام در اصفهان

مسجد امام اصفهان یکی از جاذبه های گردشگری مهم نصف جهان است. در این مقاله میخواهیم به مسجد جامع عباسی که در شهر اصفهان بنا شده و یکی از آثار فاخر ایران باستان در عصر صفویان می‌باشد بپردازیم.

مسجد شاه (اصفهان) Shah Mosque معماری بی نظیری دارد که از زمان صفویه هنوز به یادگار مانده.در ابتدا مقدمه‌ای داریم از قدمت و تاریخچه‌ی مسجد امام در اصفهان که نماد زیبای ایرانی و اسلامی است

و اینکه در چه عصری ساخت شده و سپس به تشریح جزییات ساختار داخلی ، موقعیت مکانی مسجد، معماری زیبا و چشم‌نواز این اثر ملی خواهیم پرداخت . در انتها آدرس مسجد امام اصفهان را برای شما قرار داده ایم. صنایع دستی ایرانی Persian Handicrafts نماد فرهنگ و هنر کشورمان بشمار می رود.

آشنایی با مسجد جامع عباسی

در طول زمامداری صفویان در میدان نقش جهان اصفهان مسجدی به نام مسجد شاه که با القابی همچون مسجد جامع ، مسجد سلطانی،مسجد امام نیز معروف است، بنا شد. این بنا که شاهکاری ماندگار از معماری و کاشی‌کاری در قرن یازدهم هجری بوده، به عنوان یکی از آثارملی ایران در تاریخ ۱۵دی ۱۳۱۰با شماره ۱۰۷ثبت شده است.

شما می توانید از طریق اینترنت به ایرانگردی مجازی پرداخته و اطلاعات مفیدی در مورد آثار تاریخی و ابنیه کهن کشورمان بدیت آورید. در این مقاله سعی آدرس ، تصاویر و هر آنچه باید بدانید از این مسجد زیبای تاریخی را به شما معرفی خواهیم کرد.

مسجد امام اصفهان

موقعیت جغرافیایی مسجد امام

در ضلع جنوبی میدان نقش جهان اصفهان و در محدوده دولتخانه‌ی صفویان مسجد جامع عباسی ساخته شده است. این مسجد در نزدیکی بناهای مهم دوران صفویان از جمله: عالی‌قاپو، مسجد شیخ لطف‌الله و در زمره‌ی بناهای مهم دوران صفویان می‌باشد.

ورودی‌های اصلی مسجد در ضلع جنوبی میدان و ورودی‌های دیگر در محلات اطراف این اثر تاریخی طراحی شده‌اند که این شیوه‌ی معماری به دلیل دسترسی سریع مردم می‌باشد.ازطریق خیابان استانداری و کوچه‌های عمود (گذر سعدی و پشت مطبخ)

بر میدان دسترسی به مسجد آسان بوده، اما از طریق خیابان‌های حافظ و سپه نیز پس ورود به ضلع شمالی میدان بصورت پیاده یا با درشکه می‌توان به مسجد دسترسی داشت. مسجد امام اصفهان، شاخصه‌ی مهم معماری دوران صفوی در کشورمان محسوب می گردد.

آدرس مسجد امام اصفهان

تاریخچه‌ی مسجد جامع عباسی
مسجد شاهی به دلیل خارق‌العاده بودن معماری و تزیینات فراوان به کار رفته در آن، شاخص‌ترین مسجد عصر صفویان در شهر اصفهان می‌باشد. در سال۱۰۲۰ ه.ق مصادف با بیست و چهارمین سال حکومت شاه‌عباس اول ساخت این بنای تاریخی در ضلع جنوبی میدان نقش جهان اصفهان به دستور وی آغاز شد.

اما در سال ۱۰۲۵ ه.ق در حالیکه پی‌ریزی قسمت‌های دیگر مسجد کامل نشده بود، سردر نفیس کاشی‌کاری معرق آن را با هدف زیباسازی میدان نقش جهان به اتمام رساندند. مسجد شاه عباس در اصفهان شاخصه‌ی مهم معماری دوران صفوی است.

مسجد امام اصفهان

مسجد شاه اصفهان

مسجد شاه‌عباس اثری خارق‌العاده و به یادماندنی در قرن یازدهم هجری از معماری و کاشی‌کاری و حجاری ایران است. سالهای ۱۰۷۷ ه.ق مصادف با آخرین سال حکومت شاه‌عباس دوم و ۱۰۷۸ ه.ق همزمان با اولین سال زمامداری شاه‌سلیمان و ۱۰۹۵ ه.ق از آخرین تاریخ‌های ثبت شده در مسجد می‌باشد.

که نشان می‌دهد پایان زیباسازی و الحاقات مسجد در زمان حکومت جانشینان شاه‌عباس اول بوده است. در جای جای کتابهای تاریخی مشهور دوران صفویان مانند عالم آرای عباسی و وقایع السنین و الاعوام مسجد شاهی با القابی چون «مسجد جامع عباسی» و «مسجد جامع جدید عباسی» به کار رفته است. به جرات می توان گفت مسجد امام، مهمترین مسجد دوره صفوی در اصفهان با معماری بی نظیر است.

مسجد امام اصفهان

کتیبه‌ی موجود در آستانه‌ی مسجد با خط علیرضا عباسی به تاریخ ۱۰۲۵، قمری نشان می‌دهد که شاه‌عباس مسجد شاهی را که در این کتیبه به عنوان مسجد جامع ثبت شده، از اموال شخصی خود ساخته و اجر آن را به روح جد اعظم خود شاه طهماسب اهدا کرده است. معرفی کامل مسجد شاه اصفهان یادآور تاریخی است که می تواند سرمشق دوران ما باشد.

در معماری و شهرسازی اسلامی ساختار مساجد جامع به عنوان مهمترین ویژگی شهر،جایگاه ویژه‌ای دارد. تاثیر مساجد جامع در قالب‌دهی سایر عناصر شهر از جمله بازارها و گذرگاه ها و…از یک طرف و همچنین توجه خاص پادشاهان اسلامی به ساختن مساجد جامع شهرها در هر دوره، باعث شده است که مساجد جامع به عنوان یک اثر شاخص شهری در کل اصفهان مورد توجه باشد.

در دوره‌ی صفویان مسجد جامع عباسی به دلیل جامع بودن دارای اهمیت زیادی بود حد فاصل بین محور مسجد که در جهت قبله است و محور سردر که در جهت میدان نقش جهان ساخته شده، زاویه‌ای بوجود آمده است که معمار آن را به طور کامل تشریح کرده است.

عمارت هایی مانند کلیسای وانک ،منارجنبان ، از شناخته شده ترین آثار تاریخی اصفهان است که پیشنهاد می گردد از آنها در کنار مسجد شاه دیدن کنید.

مسجد امام اصفهان

میدان نقش جهان به دلیل اینکه حدودا رو به جنوب است رون اصفهانی دارد به این معنا که تقریبا به سمت جنوب بوده اما مسجدبه سمت جنوب غربی می‌باشد. معمار رواق جنوبی مسجد، پشت رواق را به نحوی چرخانده است

که از رواق می‌توان حیاط مرکزی مسجد را دید ولی به صورت مستقیم نمی‌توان به آن دسترسی داشت بلکه باید از طریق یکی از دو راهرو دور تا دور رواق، به حیاط مرکزی رسید. وضوخانه و دستشویی در پشت راهرویی که طولانی‎تر است می‎باشد.

مسجد امام اصفهان

شاخصه‌ی مهم معماری دوران صفوی
این مسجد از مساجد چهار رواقه بوده که حیاط مرکزی مسجد ساختار متناسب شش پهلوی منتظم را دارد. دو مدرسه‌ی ناصری و سلیمانیه که به ترتیب توسط ناصرالدین شاه و شاه‌سلیمان تعمیر شده اند، در دو گوشه‌ی جنوب‌شرقی و جنوب‌غربی محوطه‌ی مسجد قرار دارند.

در مدرسه‌ی سلیمانیه قطعه سنگ ساده‌ای که ظهر حقیقی اصفهان را در چهار فصل نشان می‎دهد به صورت شاخص و در مکان مشخصی قرار داده شده است. گفته می‌شود شیخ بهایی دانشمند و ریاضیدان معروف دوران شاه‌عباس، محاسبه‌ی آن را انجام داده است.

مسجد امام اصفهان

سطح بالایی شاخص مذکور بصورت مثلث قائم‌الزاویه بوده و وتر این مثلث در جهتی است که ظهر را مشخص می‌کند،ضلع کناری زاویه قائمه به دیوار متصل می‌باشد، و در نهایت ضلع دیگر مشخص کننده‌ی قبله‌‌ی مسجد می‌باشد. گنبد مسجد دارای دو پوسته‌ی جدای از هم می‌باشد که هر کدام از این پوسته‌ها را آهیانه به معنی جمجمه نیزمی‌خوانند.

بدلیل اینکه دهانه‌ی گنبد بزرگ و حدوداً ۲۰ متر بوده، این گنبد سبویی شکل است که جزو شاخص‌ترین گنبدهای دو پوسته می‌باشد. در فضای خالی بین دو پوسته چوبهایی به صورت افقی و عمودی برای سهولت کار معماران قرار دارد در حالیکه خود گنبد به صورت ناری شکل است. معمار گنبد استاد فریدون نایینی می‌باشد.

مسجد امام اصفهان

معرفی کامل مسجد شاه اصفهان

بازتاب صدا در مرکز گنبد بزرگ جنوبی، از ویژگی‌های چشمگیر این اثر تاریخی است. بلندی این گنبد بزرگ از سطح زمین ۵۲ متر و ارتفاع مناره های داخلی آن ۴۸ متر و ارتفاع مناره‌های ورودی در میدان نقش جهان ۴۲متر می‌باشد.

قطعه سنگ‌های یک دست و بزرگ مرمر و سنگاب‌های ارزشمند، به ویژه سنگاب نفیس شبستان غربی گنبد، قدمتشان به سال ۱۰۹۵ ثبت شده است.در سردر ورودی مسجد زیباترین نوع کاشیکاری، با رنگ بندیهای کامل مملو ازکاشی‌های هفت رنگ و معرق به کار رفته است.

مسجد امام اصفهان

قوس اصلی ورودی با سه ردیف مارپیج تزیینی آبی روشن قاب‌بندی شده و از داخل گلدان‌های مرمری حجاری شده، قوس را در بر گرفته‌اند.“قاب‌های نیم گنبد با ستارگان و پیچک‌های تاک فراز آمده از گلدان‌ها تزیین شده است. قاب‌های باشکوه همچون سجاده‌هایی که مدخل را در برگرفته باشند، با سنگ مرمر تزیین یافته‌اند.

برای نماکاری سایر قسمت‌های مسجد از کاشی‌های هفت‌رنگ با کیفیت کمتری استفاده شده است. در قسمت بالای ورودی مسجد یک قاب کاشی معرق با طرح دو طاووس سبز رنگ که رو درروی هم قرار دارند، وجود دارد که در آیین ایران باستان همچون ققنوس نماد جاودانگیست.

مسجد امام اصفهان

در قاب سایر کاشی‌ها گنجشک‌ها و شاخه‌های گل و گیاهان در کنار هم قرار دارند که این گونه طراحی‌ها تداعی کننده‌ی بهشت و باغ‌های با طراوت و همیشگی آن است. سر در ورودی مسجد را با کلماتی همچون “الله” ، “محمد” ، “علی” به خط کوفی آراسته‌اند.

از دوران شاه عباس اول دستورات متعددی بر روی الواح سنگی در مسجد اصفهان نصب شده است. تمام قسمت‌های این بنای تاریخی دارای اهمیت می‌باشد اما برخی قسمت‌های آن به دلیل ویژگی‌های خاصشان از اهمیت بیشتری برخوردارند

به طور مثال منبر مسجد به صورت یک دست از سنگ سماق ساخته شده دارای ۱۴ پله بوده که پله ی ۱۴‌ام از سایر پله ها عریض‌تر است به صورتیکه محل نشستن سخنران می‌باشد و بیشتر در زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مسجد امام اصفهان

درون دیوار بالای محراب، دولابچه‌ای به طول سه متر و عرض ۲ متر ساخته‌اند که جنس این دولابچه از چوب عود بوده و با لایه‌های نازک طلا و حلقه‌های طلایی رنگ آراسته شده است. چهار مناره‌ی بسیار زیبا در مسجد جامع عباسی واقع در میدان نقش جهان اصفهان و همچنین کاشیکاری و تزیینات دیگر این مسجد از آثار خارق‌العاده‌ی دوره صفویان به شمار می‌رود. حوزه صنایع دستی ایرانی و گردشگری کشورمان ظرفیت بالایی برای رشد اقتصادی پایدار دارد.

آدرس مسجد امام اصفهان : ایران، استان اصفهان، شهر اصفهان، میدان نقش جهان

تلفن : ۰۳۱۳۲۲۲۵۴۸۶

Address : Naqsh-e Jahan Square,Isfahan Province, Isfahan

منبع : بازار مینا  BazareMina.ir